Agility to jeden z najpopularniejszych psich sportów, w którym pies prowadzony komendami głosowymi i ruchowymi opiekuna musi jak najszybciej pokonać specjalnie wyznaczony tor przeszkód. Aby to osiągnąć konieczne jest idealne zgranie i wzajemne zrozumienie między psem a jego przewodnikiem. Sport ten powinien być przede wszystkim dobrą zabawą dla psów i ich opiekunów, wzmacniającą ich więź. Można trenować go na własnym podwórku, lub nieoficjalnie z innymi pasjonatami na specjalnych ringach. Gdy opanujemy podstawy sportu – możemy wystartować w zawodach, o których będzie mowa w dalszej części artykułu.
W zawodach agility współpraca między psem i przewodnikiem jest niezastąpiona, gdyż nie jest możliwe nauczenie psa toru na pamięć – jego trasa jest ustalana i przekazywana przewodnikowi bezpośrednio przed zawodami. Przeciętny tor ma długość od 100 do 220 metrów. Rodzaje przeszkód na torze, komendy, oraz sposób pokonania danych wyzwań są z góry określone. Przykładem tego jest zaliczanie tzw. stref kontaktu, których pies musi dotknąć choćby jedną łapą (nie może np. od razu wskoczyć na szczyt pochylni i natychmiast z niej zeskoczyć). W zawodach agility mogą brać udział psy wszystkich ras uznawanych przez FCI, oraz psy nierasowe (tylko w zawodach krajowych). Występuje przy tym ograniczenie ze względu na stan zdrowia: nie są dopuszczane psy chore, z dysplazją, urazami, oraz suczki w ciąży. Zakazane jest używanie substancji dopingujących. Opiekę nad psami w czasie zawodów sprawuje wyznaczony lekarz weterynarii. Suczki z cieczką mogą brać udział w zawodach, lecz ich opiekunowie mają obowiązek poinformować o tym fakcie organizatorów przed rozpoczęciem zawodów, oraz w miarę możliwości izolować suczki od innych psów. Wszystkie psy biorące udział w zawodach muszą mieć chip, lub tatuaż, aktualne szczepienie przeciwko wściekliźnie, oraz ukończone 18 miesięcy. Zarówno przewodnik psa, jak i jego właściciel, muszą być członkami Związku Kynologicznego w Polsce, muszą mieć opłaconą składkę członkowską na bieżący rok, oraz muszą posiadać Książeczkę Pracy Agility (jedna książeczka na jedną parę pies-przewodnik).
W Polsce obowiązuje regulamin Agility FCI, na którym był wzorowany ten artykuł. Regulamin jest możliwy do znalezienia m.in. na stronie Głównej Komisji Szkolenia Psów Związku Kynologicznego w Polsce.
Przebieg zawodów:
Bieg agility oceniany jest przez sędziego, którego decyzje zawsze są ostateczne. Zawodnicy podczas biegu mogą dostać ujemne punkty, gdy popełnią błąd, lub przekroczą wyznaczony czas pokonania toru. Mogą zostać zdyskwalifikowani m.in. za niepoprawne pokonanie przeszkody, opuszczenie trasy, przekroczenie maksymalnego czasu toru, niewłaściwe zachowanie względem sędziego, kąsanie przewodnika przez psa, lub gdy przewodnik źle traktuje zwierzę.
Pierwszy udokumentowany pokaz agility odbył się w 1978 roku w Wielkiej Brytanii, na wystawie psów Crufts, w celu urozmaicenia wystawy i zabawienia publiczności.
Rodzaje przeszkód:
FCI zatwierdziła następujące przeszkody:
Do skoków: stacjonata (hopka), skok w dal, koło, wiadukt, lub mur.
Posiadające strefy kontaktu: kładka, huśtawka, palisada,
oraz pozostałe, czyli slalom, tunel sztywny, oraz tunel miękki.
Każda z przeszkód ma określone zasady, według których pies musi ją pokonać. Przeszkody muszą być wykonane zgodnie z instrukcjami, by podczas zawodów nie ucierpiał żaden pies.
Przykłady przeszkód z opisami:
-
Stacjonata - jest to poprzeczka ustawiona na odpowiedniej wysokości, którą pies ma przeskoczyć bez strącania jej na ziemię. Możliwa jest pojedyncza, lub podwójna stacjonata (dwie pojedyncze ustawione blisko siebie).
-
Slalom – to jedna z najbardziej widowiskowych i najtrudniejszych przeszkód dla psa. Składa się z 8, 10, lub 12 słupków ustawionych w odległości 60 cm od siebie, przez które pies musi przebiec slalomem.
-
Tunel ma długość od 3 do 6 metrów i średnicę 60 cm. Jest elastyczny, dzięki czemu można go ułożyć w zakręt. Zaczynając treningi z psem, warto ustawić tunel tak, by pies przed wejściem do niego widział światło i drogę wyjścia. Dla niektórych psów ciemność i ograniczona przestrzeń może okazać się trudna do przebycia.
Kategorie agility:
W zależności od wielkości psa wyróżnia się kategorie:
-
Extra small (XS) – dla psów poniżej 28 cm w kłębie,
-
Small (S) – od 28 do 35 cm w kłębie
-
Medium (M) – od 35 do 43 cm w kłębie
-
Mini large (ML) – od 43 do 50 cm w kłębie
-
Large (L) – dla psów mierzących ponad 50 cm w kłębie
Dla każdej kategorii ustalone są inne wysokości stacjonat i innych przeszkód, oraz różna długość skoków w dal. W zawodach międzynarodowych uznawane są tylko trzy kategorie wzrostu: S, M i L.
(small do 35 cm, medium 35-43 cm, large powyżej 43 cm w kłębie)
Istnieją również podziały ze względu na stopień trudności:
-
A0 – są to tak zwane „zerówki”, czyli zawody nieoficjalne. Nie ma tu slalomu, huśtawki, oraz opony.
-
A1
-
A2
-
A3
Psy zaczynając od najniższych trudności mogą awansować na wyższe wykazując co najmniej trzy bezbłędne biegi w swojej kategorii, przy czym awans nie jest to obligatoryjny. Zawodnik ma prawo zdecydować o pozostaniu na swoim dotychczasowym stopniu trudności. Zasady te dotyczą jednej pary pies-przewodnik. Jeśli nastąpi zmiana psa, lub jego przewodnika - nowa para zaczyna od trudności A1, z nową Książeczką Pracy Agility.
Klasa weteranów – dotyczy psów powyżej 8 roku życia. Nie używa się tu huśtawki, a poszczególne przeszkody są odpowiednio obniżone, z możliwością zastosowania zasad kategorii A0.
Podsumowanie:
Wspólna zabawa i uprawianie sportu doskonale wzmacnia więź między opiekunem i psem, oraz z pewnością wpływa korzystnie na ich kondycję fizyczną. Agility ma dużą popularność ze względu na szeroką skalę trudności, dostosowanie do zawodników początkujących, oraz możliwość uczestnictwa w zawodach wszystkich ras psów, w tym również psów nierasowych. Osiąganie dobrych wyników na zawodach jest dużym wyróżnieniem dla psa, co przekłada się na jego wartość hodowlaną. Na potrzeby zabawy z psem można bez problemu zakupić podstawowe przeszkody agility przez internet.
autorka : Karolina Gajewiak
Karolina Gajewiak, studentka piątego roku medycyny weterynaryjnej
Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
Prowadzi profil edukacyjny dla właścicieli zwierząt o nazwie
karma.veterinary, możliwy do znalezienia na instagramie oraz facebooku.